ZEBRANIE KLUBU DROGOWCÓW
SWOJĄ PRACĄ CZYNILI POSTĘP TECHNIKI
DROGOWEJ
W Kielcach odbyło się 9 grudnia 2006r. uroczyste i
szczególne zebranie członków Świętokrzyskiego Klubu Drogowców SITK RP, w czasie
którego odsłonięta została w Laboratorium Drogowym GDDKiA tablica poświęcona
pamięci dwóch niezwykłych drogowców: dr inż. Henryka Pałysa i dr inż. Stanisława
Kulara.
Gośćmi honorowymi zebrania były rodziny dr Pałysa
i dr Kulara. W uroczystości wzięło udział bardzo wiele osób, m.in. zca
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad mgr inż. Jacek Bojarowicz,
Dyrektor Oddziału w Kielcach GDDKiA mgr inż. Ewa Sayor, będąca jednocześnie
prezesem ŚKD SITK, Naczelnik Wydziału Historii Drogownictwa GDDKiA Marceli
Bochenek, byli dyrektorzy, emerytowani drogowcy oraz poczet sztandarowy
kieleckiego Technikum Drogowego im. prof. S. Bryły.
Po części oficjalnej, czyli po odsłonięciu tablicy
przez żonę dr H.Pałysa, panią Wandę Pałys i wnuczkę dr S.Kulara, Paulinkę Kular,
zebrani wysłuchali dwóch prezentacji: Pamięć jako wyraz kultury społecznej
/Tomasz Wągrowski/ i Zarys historii Laboratorium Drogowego w Kielcach
/Elżbieta Szumna/. Były też bardzo osobiste i barwne wspomnienia mgr inż.
Barbary Polewskiej, której dane było pracować długie lata w Laboratorium
Drogowym, najpierw pod kierownictwem dr Pałysa, następnie pod kierownictwem dr
Kulara, a ostatecznie na stanowisku kierownika tej placówki.
Uroczystość połączyła myśli drogowców. W pewnym
momencie zrodziła się głębsza refleksja – czym mają być tego typu dowody
pamięci? Wydaje się, że mogą być traktowane jak drogowskazy prowadzące w dobrym
kierunku.
Jeśli tak, to idźmy za naszymi mistrzami,
pomnażajmy dzieła ich życia i pamiętajmy, że oni byli przed nami i swoją twórczą
pracą czynili postęp techniki drogowej.
Dr inż. Henryk Pałys / 1905-1983 /
Urodził się w Skarżysku Kamiennej /województwo kieleckie/. W 1934r. ukończył
Wydział Inżynierii Lądowej na Politechnice Warszawskiej. W lipcu 1934r. pracował
już przy przebudowie drogi państwowej Nr 13 na odcinku Skarżysko-Kielce, a od
połowy 1936r. jako kierownik robót prowadził przebudowę drogi państwowej Nr 12
na odcinku Kielce-Chmielnik. Był wówczas prekursorem budowy nawierzchni
bitumicznych. W czasie wojny również pracował okresowo w prywatnych
przedsiębiorstwach drogowych oraz nakazowo w niemieckiej administracji drogowej
w Radomiu. Po aresztowaniu w łapance ulicznej w 1944r. szczęśliwie zbiegł z
transportu na stacji kolejowej w Częstochowie. Od 1945r. kierował pracą
Powiatowego Zarządu Drogowego w Kielcach, a po reorganizacji drogownictwa był w
latach 1953-1971 kierownikiem Laboratorium Drogowego WZDP w Kielcach. Z dużą
odwagą wprowadzał nowe technologie robót z wykorzystaniem miejscowych materiałów
kamiennych i gruntów, był stałym współpracownikiem COBiRTD w Warszawie, cieszył
się przez wszystkie lata uznaniem i szczególnym autorytetem. Na emeryturze nadal
zajmował się badaniami naukowymi, co zaowocowało obroną pracy doktorskiej w
1973r. na Politechnice Warszawskiej.
Przez wiele lat
jako nauczyciel zawodu pracował w Technikum Drogowym w Kielcach. W ostatnich
latach pracy zajmował się historią i tradycją drogownictwa regionu kieleckiego.
Był również długoletnim działaczem SITK za co otrzymał godność Członka
Honorowego. Wyróżniony wieloma odznaczeniami państwowymi i resortowymi. Zmarł
29.X.1983r.
Dr inż.
Stanisław Kular /1934-1985/
Urodził
się w Dębianach koło Kazimierzy Wielkiej /województwo kieleckie/. W 1957r.
ukończył Wydział Budowy Dróg i Ulic na Politechnice Krakowskiej. Przez blisko 4
lata pracował jako kierownik Wydziału Komunikacji PPRN w Kazimierzy Wielkiej, a
od 1962r. w WZDP Kielce i następnie w DODP Kielce. Z dniem 1.VII.1971r. powołany
na stanowisko kierownika Laboratorium Drogowego. Był wielkim entuzjastą postępu
technologicznego w drogownictwie opartego na rzetelnych badaniach naukowych.
Własny program naukowy obejmujący możliwości wykorzystywania odpadowych pyłów
cementowych do stabilizacji gruntów zakończył obroną pracy doktorskiej w 1978r.
na Politechnice Śląskiej. Był bardzo aktywnym kierownikiem, uczestnikiem wielu
konferencji naukowych i stałym współpracownikiem COBiRTD w Warszawie. Jako
doświadczony drogowiec z zacięciem naukowca był autorem licznych artykułów
zamieszczanych w prasie technicznej. , głównie w Drogownictwie. Godne
podkreślenia jest to, że swoje badania umiał znakomicie opisywać rachunkiem
analiz matematycznych, rachunkiem statystki i prawdopodobieństwa. Pozostawił po
sobie m.in. szczególną instrukcję wdrożoną w całym resorcie drogowym – „Wstępne
wytyczne zastosowania rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej do
oceny wyników kontrolnych badań drogowych”, Warszawa, CZDP 1968r. Od 1983r. był
rzeczoznawcą SITK w zakresie nawierzchni drogowych, lotniskowych i technologii
materiałów nawierzchniowych.
W latach 1966-1980 był nauczycielem zawodu w Technikum Drogowym w
Kielcach, a w 1981r. podjął pracę dydaktyczną na Politechnice Świętokrzyskiej.
Prywatny czas poświęcał na działalność społeczną w SITK i Kieleckim Towarzystwie
Naukowym. W dowód uznania otrzymał wiele odznaczeń państwowych i resortowych.
Zmarł nagle w czasie konferencji technicznej 28.VI.1985r.
Tomasz Wągrowski